Фенын Уæрхад-ы равзæрæн текст

[[Файл:Geographic coordinates sphere.svg|thumb|right|390px|Уæрхады бынат координатон сферæйыл (тымбылæгыл)]]
'''Уæрхад''' <math>\varphi~</math> — къуым бынæттон [[зенит]]ы здæхты æмæ [[экватор]]ы фæзойы астæу, нымад цæуы 0-æй 90 [[градус, минутæ, секундæ|°]]мæ экваторы дыууæрдыгæй дæр. Цæгаты æрдæгтымбылæджы географион тæппыты уæрхад (цæгаты уæрхад) нымад цæуы куыд æвæрццæг, хуссар æрдæгтымбылæджы та — æппæрццæг. Ноджы ма [[абсолютон ас]]мæ гæсгæ стырдæр уæрхæдты тыххæй фæзæгъынц ''бæрзæндтæ'', нолмæ хæстæджыты (ома экватормæ) тыххæй та — ''ныллæджытæ''.

Зæххы формæ ([[геоид]]) къорийæ кæй хъауджыдзинад кæны, уымæ гæсгæ [[географион уæрхад]] дæр цасдæр хицæн кæны [[геоцентрон уæрхад]]æй, т.&nbsp;е. къуымæй ацы тæппы здæхтмæ Зæххы цæнтрæй æмæ экваторы фæзойæ.

Бынаты уæрхад рабæрæг кæнæн ис ахæм [[астрономион кусæнгарз]]ты æххуысæй — [[секстант]] кæнæ [[гномон]], ис ма спайдагæнæн системæтæй [[GPS]] æмæ [[ГЛОНАСС]]. Уæрхадимæ æмæ [[азы афон]]имæ йæ дæргъ баст у [[бон]]æн.

== Кæс ноджы ==
* [[Параллель]]
* [[Географион координатæтæ]]
* [[Дæргъад]]
* [[Навигаци]]

{{къæртт-Географи}}

[[Категори:Географи]]
[[Категори:Геодези]]
[[Категори:Уæрхад|*]]